RSI Göstergesi (Relative Strength Index), teknik analizde yaygın olarak kullanılan bir göstergedir. Bu gösterge, fiyat değişimlerinin hızını ve yönünü takip etmek için kullanılır ve ayrıca aşırı alım veya aşırı satım koşullarını belirlemek için de kullanılabilir.
Şekil 1: RSI Göstergesi Örneği
RSI, momentum osilatörü olarak da bilinir ve normalde 0 ile 100 arasında bir aralıkta gösterilir. RSI göstergesi, genellikle 14 periyodluk bir süre boyunca hesaplanır. Bu periyot sayısı, göstergenin ne kadar hassas olacağını belirler. Daha kısa bir periyot sayısı, göstergeyi daha hassas hale getirirken, daha uzun bir periyot sayısı, göstergeyi daha az hassas hale getirir.
RSI hesaplaması, fiyatın son kapanış fiyatı ve belirtilen periyod boyunca yukarı ve aşağı hareket eden fiyatların ortalama değişimleri arasındaki oranın kullanılmasını içerir. Formül şu şekildedir:
RSI = 100 - [100 / (1 + RS)]
Burada RS, ortalama yukarı fiyat hareketinin ortalama aşağı fiyat hareketine bölünmesiyle hesaplanır. Yukarı hareket eden fiyatlar, önceki kapanış fiyatından daha yüksekse, bir artı işaretiyle gösterilir. Aşağı hareket eden fiyatlar, önceki kapanış fiyatından daha düşükse, eksi işaretiyle gösterilir.
RSI göstergesinin kullanımı, özellikle de aşırı alım ve aşırı satım koşullarını belirlemede oldukça yararlıdır. RSI göstergesi 70 seviyesinin üzerindeyken aşırı alım koşullarını gösterirken, 30 seviyesinin altında olduğunda aşırı satım koşullarını gösterir.
Aşağıdaki tablo, RSI göstergesi için farklı seviyelerin anlamlarını göstermektedir:
Tablo 1: RSI Gösterge Seviyeleri ve Anlamları
RSI göstergesi, fiyat hareketleriyle birlikte kullanıldığında, fiyat trendlerinin gücünü belirlemek için de kullanılabilir. Örneğin, fiyat yükseliş trendindeyken RSI göstergesi de yükseliş trendindeyse, bu trendin güçlü olduğunu gösterir. Ancak fiyat yükseliş trendindeyken RSI göstergesi düşüş trendindeyse, bu trendin zayıflayabileceğini veya tersine dönebileceğini gösterir. Benzer şekilde, fiyat düşüş trendindeyken RSI göstergesi de düşüş trendindeyse, bu trendin güçlü olduğunu gösterir. Ancak fiyat düşüş trendindeyken RSI göstergesi yükseliş trendindeyse, bu trendin zayıflayabileceğini veya tersine dönebileceğini gösterir.
Örneğin, aşağıdaki tablo, RSI göstergesi ve fiyat hareketlerinin birlikte kullanılmasıyla, farklı trend koşullarının nasıl belirlenebileceğini göstermektedir:
Tablo 2: RSI Göstergesi ve Fiyat Hareketlerinin Birlikte Kullanımı
Yukarıdaki tablo, RSI göstergesi ve fiyat hareketlerinin birlikte kullanılmasıyla belirli trend koşullarının nasıl belirlenebileceğini göstermektedir. Örneğin, fiyat yükseliş trendindeyken RSI göstergesi de yükseliş trendindeyse, bu durum yükseliş trendinin güçlü olduğunu gösterir. Ancak, fiyat yükseliş trendindeyken RSI göstergesi düşüş trendindeyse, bu durum yükseliş trendinin zayıflayabileceğini veya tersine dönebileceğini gösterir.
Sonuç olarak, RSI göstergesi, teknik analizde yaygın olarak kullanılan bir göstergedir ve fiyat hareketlerinin hızını ve yönünü takip etmek için kullanılır. Ayrıca, aşırı alım ve aşırı satım koşullarını belirlemek ve fiyat trendlerinin gücünü belirlemek için de kullanılabilir. Ancak, RSI göstergesinin tek başına kullanılması önerilmez, çünkü diğer teknik analiz araçlarıyla birlikte kullanıldığında daha doğru sonuçlar verir. RSI Göstergesi ve Uyumsuzluk Sinyalleri RSI göstergesi, ayrıca uyumsuzluk (divergence) adı verilen bir fenomeni de belirlemek için kullanılabilir. Uyumsuzluk, fiyat hareketlerindeki eğilimlerle RSI göstergesi arasındaki farklılıklardır.
Bir fiyat eğilimi, yönüne rağmen RSI göstergesi ile uyumsuzluk gösteriyorsa, bu genellikle bir trend dönüşü veya düzeltme sinyali olarak yorumlanabilir. Bunun nedeni, fiyatların yönünün tersine RSI göstergesinin hareket etmesinin, fiyatların bu yönde ilerlemekte zorlandığını veya tersine dönebileceğini göstermesidir.
Örneğin, yükseliş trendindeki bir varlığın fiyatı yeni bir yüksek seviyeye ulaşırken, RSI göstergesi daha düşük bir seviyede kalıyorsa, bu bir ayı uyumsuzluğu (bearish divergence) olarak adlandırılır. Bu durum, fiyatların yakında düşüşe geçebileceğini veya bir düzeltme hareketi başlatabileceğini gösterir.
Benzer şekilde, düşüş trendindeki bir varlığın fiyatı yeni bir düşük seviyeye ulaşırken, RSI göstergesi daha yüksek bir seviyede kalıyorsa, bu bir boğa uyumsuzluğu (bullish divergence) olarak adlandırılır. Bu durum, fiyatların yakında yükselişe geçebileceğini veya bir düzeltme hareketi başlatabileceğini gösterir.
Aşağıdaki örnekte, RSI göstergesi ile uyumsuzluğu gösteren bir şekil bulunmaktadır:
Şekil 2: RSI Göstergesi Uyumsuzlukları
RSI göstergesi, uyumsuzlukları belirlemek için de kullanılabilir ve bu, trend dönüşlerinin veya düzeltme hareketlerinin sinyallerini verebilir. Ancak, uyumsuzluklar diğer teknik analiz araçlarıyla birlikte kullanıldığında daha doğru sonuçlar verir. Kaynakça:
Achelis, S. B. (2001). Technical Analysis from A to Z. New York: McGraw-Hill.
Yıldız, O. E. (2022). Teknik Analiz. Istanbul: Literatür Yayıncılık.
Murphy, J. J. (1999). Technical Analysis of the Financial Markets. New York: Penguin Books.
Nison, S. (2001). Japanese Candlestick Charting Techniques. New York: New York Institute of Finance.
Investopedia. (2023). Relative Strength Index - RSI. Erişim Tarihi: 30 Mart 2023, https://www.investopedia.com/terms/r/rsi.asp
Comments